Türkiye'deki yerli yabancı ortak şirketlerde yabancıların hisse oranları ne kadar olabilir? %50 gibi bir sınırlama var mıdır? Ve açıklanacak durum hangi tarihlerden bu yana geçerlidir? Önceki yasa döneminde durum ne idi?

18.01.1954 tarihli ve 6224 sayılı Kanunun 1. maddesine göre;

Bu kanun, yatırım yapılacak teşebbüsün:

a)- Memleketin iktisadi inkişafına yararlı olması,

b)- Türk hususi teşebbüslerine açık bulunan bir faaliyet sahasında çalışması,

şartıyla ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Komitesinin kararı ve İcra Vekilleri Heyetinin tasvibi ile Türkiye'ye ithal edilecek yabancı sermaye ve dışarıdan yapılacak istikrazlara tatbik olunur. Ancak, Türkiye'ye ithal edilecek yabancı sermaye ülke çapında tekel teşkil edecek faaliyetlerde bulunan kuruluşlarda çoğunluk hissesine sahip olamaz.

Yine adı geçen kanunun 10.maddesine göre;

"Yerli sermaye ve teşebbüslere tanınan bütün haklar, muafiyetler ve kolaylıklardan, aynı sahalarda çalışan yabancı sermaye ve teşebbüsler aynı şartlar dahilinde istifade ederler."

- Bu kanunu yürürlükten kaldıran 05.06.2003 tarihli ve 4875 sayılı kanuna göre ise durum aşağıdaki gibidir;

Türkiye faaliyet gösteren gerek tamamen Türk ortaklar ve yerli sermaye ile kurulmuş olan ve gerekse de kısmen yerli sermaye ve kısmen yabancı sermayeye sahip tüzel kişiliklere daha sonra ortak olmak açısından yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin hisse oranları konusunda 05.06.2003 tarihinde kabul edilen 4875 sayılı DO?RUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU' na göre aşağıda belirtilen koşullar geçerlidir.

Bu kanunun amacı, doğrudan yabancı yatırımların özendirilmesine, yabancı yatırımcıların haklarının korunması ile yatırım ve yatırımcı tanımlarında uluslararası standartlara uyulmasına, doğrudan yabancı yatırımların gerçekleştirilmesinde izin ve onay sisteminin bilgilendirme sistemine dönüştürülmesine ve tespit edilen politikalar yolu ile doğrudan yabancı yatırımların arttırılmasına ilişkin esasları düzenlemektedir.

1)- Yabancı gerçek ve tüzel kişiler uluslararası anlaşmalar ve özel kanun hükümleri tarafından aksi öngörülmedikçe, yerli yatırımcılarla eşit haklara sahip olup doğrudan yabancı yatırım yapılması serbesttir. Yabancı yatırımcı, yerli yatırımcı ile eşit haklara sahip olduğundan ve bu eşitlik hisse oranları açısından da geçerli olacağından yabancı yatırımcı açısından bir hisse sınırlaması yoktur.

2) - 05.06.2003 tarihli ve 4875 sayılı kanun gereğince gerek yeni kurulacak tüzel kişiliklerde ve gerekse de 18.01.1954 tarihli ve 6224 sayılı kanun çerçevesinde önceden kurulmuş bulunulan tüzel kişiliklerde yabancı gerçek ve tüzel kişilerin sermaye katarak ortak olmaları hukuken mümkün olup herhangi bir hisse sınırlaması getirilmemiştir. Yani yabancı yatırımcı % 1 ya da % 99 gibi bir hisseye sahip olmakta serbesttir.